Eşlerden biri diğerine ait bir malın edinilmesine, iyileştirilmesine veya korunmasına karşılık almadan katkıda bulunmuşsa, tasfiye sırasında bu malda ortaya çıkan değer artışı için katkısı oranında alacak hakkına sahip olur.
Boşanmalar arttıkça, boşanma davasındaki teknik detaylar da hayli bir önem kazanmış oldu günümüzde.
Bunlardan biri de, boşanma davasına ilişkin dilekçede boşanmanın yanı sıra farklı isteklerde de bulunabileceği konusudur.
Birlikte açılan davaların incelenmesi konusunu birlikte inceleyelim.
Bunu da sıkışık iç içe geçmiş cümlelerle yazılmış bir makale olarak değil de, alt alta sıralanmış madde madde ele alınmış yalın bir dille anlatmak istiyorum.
-Eşya Davası
Eşler birlikte yaşamaya ara verdiklerinde eşyalarını eşinden isteyebilir. Bu dava eşya davası olarak adlandırılmaktadır.
a) Aile Mahkemesi görevlidir
b) Boşanmanın eki değildir
Dava ya da karşı dava şeklinde açılabilir.
c) Mal rejiminin sona ermesi gerekli değildir
Davacı eş kendisine ait eşyalara yönelik olarak her zaman talepte bulunabilir. Mal rejimi sona ermese bile eşya alacağına dair dava açabilir.
d) Nisbi harcın tamamlanması için mehil verilmelidir
-cinsi
-niteliği
-miktarı dava dilekçesinde ayrı ayrı belirtilmelidir
e) Boşanma davasından tefrik edilmesi önerilir
Tefrik zorunluluğu olmasa da boşanma davasını eşya davası sebebiyle uzatmak yeni sorunlara yol açabilir.
-Katkı Payı alacağı Davası
Katkı payı alacağı/değer artış payı alacağı davası karşılıksız yapılan katkının geri alınmasını içerir.
a) Katkının zamanının belirlenmesi
Burada 01.01.2002 tarihi önem arz etmektedir öncesi ve sonrası olarak.
-Katkı payı alacağının istenmesi
Eşler 01.01.2002 öncesi katkılarına yönelik istemlerini katkı payı alacağı davası ile isteyebilirler.
-Değer artış payı alacağının istenmesi
Eşler 01.01.2002 sonrası katkılarına yönelik istemlerini değer artış payı alacağı davası ile isteyebilirler.
b) Usul hükümleri
-Aile Mahkemesi görevlidir
-Mal rejiminin sona ermesi gereklidir
-Boşanmanın eki değildir
– Nisbi harcın tamamlanması için mehil verilmelidir
Boşanmanın yanı sıra katkı payı alacağı istenilmişse ve nisbi harcı verilen sürede tamamlanmamışsa usulüne uygun şekilde açılmış bir dava olmaz.
-Boşanma davasından tefrik edilmelidir
Tefrik edilen davada davacı ölmüşse mirasçıları davayı sürdürebilir.
-Boşanma davasının sonucu beklenmelidir.
Mal rejimi sonlanırsa
Mal rejimi sonlanmazsa
-Değer artış payı alacağı Davası
Eşlerden biri diğerine ait bir malın edinilmesine, iyileştirilmesine veya korunmasına karşılık almadan katkıda bulunmuşsa, tasfiye sırasında bu malda ortaya çıkan değer artışı için katkısı oranında alacak hakkına sahip olur.
-Katılma Alacağı
Her eşin edinilmiş mallarının toplam değerinden bu mallara ilişkin borçlar çıkarıldıktan sonra kalan miktardır.
a) Aile Mahkemesi Görevlidir
b) Mal rejiminin sona ermesi gereklidir
Eşlerin kişisel malları ile edinilmiş malları, mal rejiminin sona ermesi anındaki durumlarına göre ayrılır.
c) Boşanmanın eki değildir.
d) Nisbi harcın tamamlanması için mehil verilmelidir
-Harç tamamlanırsa
-Harç tamamlanmazsa
e) Boşanma davasından tefrik edilmemelidir
f) Boşanma davasının sonucu beklenmelidir
-Mal rejimi sonlanırsa
-Mal rejimi sonlanmazsa
-Boşanmanın Eki Olmayan Diğer İstekler
Boşanmanın eki niteliğinde olamayan bu istekler konusu aynı zamanda bir maddi tazminat konusu olabilir.
Boşanma davasına ilişkin dava dilekçesinde boşanmanın yanı sıra yer alan boşanmanın eki niteliğinde olmayan diğer isteklere ilişkin nisbi harç tamamlanmazsa usulüne uygun açılmış bir dava olmaz.
Av. Özlem Ağca